مجوز کریتیو کامانز (Creative Commons License) چیست؟

مجوز Creative Commons در راستای گسترش دسترسی ‌پذیری آثار بدیع برای دیگران به منظور استفاده اشتراکی و سازنده فعالیت می‌کند. این مجوز توسط سازمانی غیرانتفاعی با همین نام از سوی Lawrence Lessing استاد حقوق دانشگاه استانفورد و همکارانش در دسامبر 2002 ایجاد شد. این سازمان مجموعه از مجوزهای کپی رایت را با عنوان CC Licences را عرضه می کند. این مجوزها بر خلاف کپی رایت سنتی که کل اثر را دربرمی گیرد ، بسته به نوع انتخاب تنها حقوق بخشی از اثر را محدود می کند. این مجوزها ابزارهای رایگانی را برای نویسندگان، متخصصان، هنرمندان و تولید کنندگان فراهم می کنند تا اثر تولید شده خود را بطور آزاد برای افرادی که خواهان آن هستند در دسترس قرار دهند. هر گاه بخواهید از اثری که دارای کپی رایت است تکثیر یا استفاده مجدد نمایید لازم است از پدیدآور اثر اجازه بگیرید اما با استفاده از CC امکان استفاده از اثر بدون اجازه پدیدآور وجود دارد.

اگر پدیدآوری می خواهد تا اثرش را تحت مجوز کریتیو کامانزعرضه نماید می تواند به وبگاه کریتیو کامانز رفته و درمیان گزینه های متنوع یکی از مجوزها را با کلیک ساده موس انتخاب نماید. در واقع پدیدآوری که مایل است تا اثرش را تحت مجوز CC قرار دهد ، از پیش کپی رایتش را پرداخت می کند اما دیگران اجازه دارند از اثرش بدون مجوز و بدون پرداخت هزینه ای استفاده کنند. دوباره خاطر نشان می شود تفاوت بین کپی رایت و مجوز کریتیو کامانز این است که کپی رایت کل اثر را محدود می کند و استفاده کننده برای استفاده و تولید دوباره نیاز به اخذ مجوز از پیدآورنده یا صاحب حق مولف دارد در حالیکه کریتیو کامانز تنها بخش از اثر را محدود می کند و وبگاه ها و آثاری که دارای مجوز مذکور و یا لوگوی CC در اثرشان درج شده بدون اجازه می توان استفاده نمود. در واقع کریتیو کامانز با عث تغییر عبارت All Rights Reserved موجود در کپی رایت به Some Rights Reserved شده است. تخمین زده شد که 5 میلیون فقره اطلاعاتی تحت مجوز یادشده در سال 2004 قابل دسترس یود و 145 میلیون تولید کننده در سال 2006 اثرشان را با این مجوز ثبت کردند. بسیاری از مطالب خبری درباره استفاده و موفقیت مجوزهای CC نوشته اند. تعدادی از محققان همچنین CC را ابزاری برای رسیدن به خرد جمعی دانسته اند .

اگر کاربری می خواهد مدارکی را جستجو نماید که تحت مجوز کریتیو کامانز است می تواند به وبگاه CC برود یا آثار دارای این مجوز را از طریق موتورجستجو یا راهنماها جستجو نماید.

در موتور جستجوی گوگل می توانید کلیدواژه مورنظر را وارد نمایید و گزینه فقط سندهایی جست و جو شوند که بهره برداری و توزیع آنها رایگان است

برای اطلاعات بیشتر می توانید به وبگاه مراجعه نمایید: www.creativecommons.org

---

منبع : وبلاگ دانش کتاب و اطلاع رسانی