اواخر دهه 90 بود که جنگی تمام عیار بین
مرورگر های وب آغاز شد ، نبردی که تا به امروز ادامه دارد . اکنون مرورگر های
مختلفی در بازار وجود دارند و کاربران می توانند از بین آنها یکی را انتخاب کنند .
اما کدام یک از این مرورگر ها برای کاربران مناسب تر هستند ؟
سال ها پیش همه چیز در اختیار Internet Explorer شرکت مایکروسافت بود و تنها مرورگر رقیب ، یعنی Netscape
هیچ بختی در برابر سلطه IE نداشت . در آن هنگام IE ، نود درصد بازار را در
اختیار داشت و انحصاری کامل بر بازار حکم فرما بود . در آن سال ها هیچ کس حتی تصور
نزدیک شدن به این مرورگر را هم در سر نمی پروراند . اما در سال 2004 شرایط عوض شد
. شرکت موزیلا – که توسط شرکت Netscape تاسیس شده بود – پروژه ای جدید را شروع کرد و
مرورگری نو به نام Firefox را به دنیا معرفی کرد . چند ماه قبل از آن هم شرکت
اپل مرورگر Safari را به همراه کامپیوتر Mac OS
X 10.3 به بازار
عرضه کرده بود . به نظر می رسید مایکروسافت وارد یک رقابت جدید شده و با چالشی
تازه برای حفظ بازار های خود مواجه است . چهار سال بعد ، فایرفاکس 20 درصد از
بازار مرورگر ها را در اختیار داشت و سافاری و Chrome – مرورگر جدید گوگل – نیز با
هم 10 درصد از بازار را به خود اختصاص داده بودند . هم اکنون رقابت در این زمینه
بالا گرفته و کاربران می توانند از بین این 5 مرورگرمطرح دنیا یکی را انتخاب کنند
: اینترنت اکسپلورر ، فایرفاکس ، اپرا ، سافاری و کروم . اما آیا دنیای وب با
مرورگر های مختلف ، متفاوت به نظر خواهد رسید ؟
آیا اگر کاربران انتخاب نادرستی داشته
باشند ، بخشی از ویژگی های دنیای وب را از دست می دهند ؟ چه آینده ای در انتظار بازار
مرورگر هاست ؟
برای یافتن پاسخ این سوالات باید روند توسعه
این مرورگر ها را از نظر بگذرانیم .
Netscape Navigator سهم در بازار مرورگر ها : صفر درصد | در
ابتدا Marc Andressen مرورگر Mosaic را در سال 1992 برای سازمان NASA طراحی کرد . این طرح
به تدریج تدوین یافت و در سال 1994 با نام Netscape Navigator وارد بازار شد و 100
درصد بازار را در اختیار گرفت . تاسف آور است که اولین مرورگر دنیا در حال حاضر
حتی یک درصد هم سهم ندارد . دلیل این سقوط وحشتناک ، جنگ طولانی مدت و فرسایشی با IE مایکروسافت بود . بیل
گیتس ابتدا خواست طبق استراتژی همیشگی اش نت اسکیپ را خریداری کند ، اما موفق نشد
. وی بعد از خرید Spyglass Mosaic ، مرورگر IE را به رایگان همراه ویندوز عرضه کرد ف همان
چیزی که برای اولین بار پای وکلای آنتی تراست را به پرونده های مالی این شرکت باز
کرد . نت اسکیپ هم در طول سه سال مبارزه ، 80 درصد بازار را از دست داد و عقب نشست
. |
Microsoft Internet Explorer
سهم در بازار مرورگر ها : 67 درصد
| مرورگر اینترنت اکسپلورر کار خود را از
سال 1994 بر پایه Spyglass Mosaic آغاز کرد . مایکروسافت این مرورگر را به عنوان بخشی
رایگان از سیستم عامل ویندوز در آورد و به این ترتیب بازار را تسخیر کرد . در
فاصله سال های 2001 تا 2005 مرورگر IE 6 توانسته بود تقریبا 100 درصد
کاربران را جذب کند و تمام طراحان صفحات وب نیز سعی می کردند تا خود را با آن
هماهنگ کنند . این امر باعث شده بود ضعف های اینترنت اکسپلورر پنهان بماند . با
ورود فایرفاکس و ضعف هایی IE 7 ، نسخه جدید مرورگر مایکروسافت داشت ، این شرکت
تصمیم گرفت خود را با استاندارد های وب مثل CSS 2.1 و HTML
5 و Ajax
بیشتر هماهنگ کند تا بتواند با نسخه جدید ، یعنی IE 8 موفقیت های قبلی را تکرار کند
. جالب آنکه حدود یک سوم از طرفداران اینترنت اکسپلورر از IE
6 استفاده می
کنند . |
Mozilla Firefox
سهم در بازار مرورگر ها : 22 درصد | از سال
2002 موزیلا شروع به کار روی تولید یک مرورگر جدید کرد . برای این مرورگر نام هایی
مثل Phonix و Firebird در نظر گرفته شد ، اما در نهایت آنرا Firefox نام نهادند . فایرفاکس
در سال 2004 به بازار آمد و موفقیتی باور نکردنی به دست آورد . آنها بر خلاف
مایکروسافت تمام اصول کنسرسیوم World Wide Web (http://w3.org) را پذیرفته بودند و مرورگری استاندارد عرضه کردند
. این مسئله در ابتدا کار را برای طراحان وب دشوار کرد ، چون آنها مجبور بودند
برای فایرفاکس از کد HTML استفاده کنند و برای IE این حالت را تغییر دهند . وقتی میلیون ها
نفر با دانلود فایرفاکس حکومت IE را تهدید کردند ، غول نرم افزاری دنیا نیز به رعایت
این استاندارد های رسمی تن داد . موزیلا برای ارسال نامه های الکترونیکی در دنیای
وب نیز Thunderbird را به کاربران معرفی کرد . |
Apple Safari
سهم در بازار مرورگر ها : 8درصد |
تا سال 1997 کامپیوتر های Mac شرکت
اپل به همراه مرورگر Netscape عرضه می شدند . اما در این سال استیو جابز ( مدیر
اجرایی ارشد اپل ) و بیل گیتس ( رییس مایکروسافت ) اعلام کردند از آن پس اینترنت
اکسپلورر ، مرورگر سیستم عامل Mac OS خواهد بود . با این حال این طرح به جایی نرسید ،
چرا که مایکروسافت توجه چندانی به اپل نداشت و مهندسین شرکت تنها در اوقات فراغت
خود به طرح های تدوین مرورگر IE مخصوص Mac می پرداختند ! استیو جابز که
از رفتار مایکروسافت به تنگ آمده بود ، تصمیم گرفت راهی دیگر بیابد ؛ او در اوایل
سال 2003 اعلام کرد اپل با استفاده از موتور Webkit نسخه نخست مرورگری به نام
سافاری را عرضه خواهد کرد . Webkit بر پایه موتور KHTML در مرورگر Konqueror
سیستم عامل لینوکس طراحی شده است و نرم افزاری متن باز به شمار می رود . |
Google Chrome
سهم در بازار مرورگر ها : 2 درصد | سال ها
بود که شایعاتی مبنی بر طراحی مرورگری ویژه توسط گوگل ، شنیده می شد . سر انجام در
سپتامبر سال 2008 نسخه بتای مرورگر کروم وارد بازار شد . کروم توانست با استفاده بهینه از موتور جستجو
گر قدرتمند گوگل ، به دانلود های میلیونی دست یابد و اپرا را از نظر تعداد کاربران
پشت سر بگذارد . مرورگر کروم همانند سافاری اپل بر پایه موتور Webkit طراحی شده و از Javascript مخصوص گوگل بهره می برد . کروم مانند چهار
مرورگر اصلی دیگر می تواند چندین برگه ( Tab ) باز کند و فراتر از این ، هر کدام از
برگه ها که دچار مشکل شود ، دیگر برگه ها را تحت تاثیر قرار نخواهد داد و تنها
خودش بسته می شود . نوآوری دیگر کروم ، ترکیب نوار جستجو و نوار آدرس است . این
مرورگر بسیار سبک ، فضایی مناسب برای کاربران فراهم می آورد . |
Opera
سهم در بازار مرورگر : یک درصد |
این مرورگر در ابتدا در سال 1994 تنها
یک پروژه تحقیقاتی در شرکت telecom نروژ بود ، اما با پیشرفت فراوان به جایگاه کنونی
خود دست یافت . نسخه دوم این مرورگر در سال 1996 برای اولین بار در اختیار عموم
قرار گرفت و در حال حاضر نسخه 9.6 آن قابل دانلود است . قبل از ارائه نسخه پنجم
اپرا ، هیچ کسی این مرورگر خاص را به درستی نمی شناخت . اما در سال 2005 آنها با
انعقاد قراردادی با شرکت گوگل ، موتور جستجوگر این شرکت را به عنوان جستجوگر پیش
فرض انتخاب کردند و به این ترتیب بود که سیل تبلیغات و کمک مالی به طرف آنها
سرازیر شد . دانلود اپرا رایگان است . این شرکت همزمان فعالیت های بسیاری را در
بازار تلفن های همراه دارد و از Symbian و Java
ME و ویندوز
موبایل نیز پشتیبانی می کند . |
انتخاب مرورگر
نکته اساسی ، انتخاب مرورگر مطلوب از
بین فهرست حاضر است . آشکار است که رقابت مرورگر های مختلف در زمینه های امنیت ،
نوآوری و ارایه کاربرد های گوناگون ، به نفع کاربران است و آنها می توانند از
بهترین خدمات استفاده کنند . البته همه مرورگر ها از نظر امنیتی به سرعت در حال
پیشرفت هستند و دیگر بد افزار ها و phishing را به راحتی تشخیص می دهند ،
ویروس ها را شناسایی می کنند و سطحی بالا از امنیت برای کاربران فراهم می سازند .
بنابراین عواملی مثل سرعت ، هماهنگی با استاندارد های وب و راحتی کار می توانند
مبنای انتخاب مرورگر مناسب باشند .
منبع : مجله رایانه خبر ، شماره 51 نویسنده : مهیار میرزا پور |